رقابت شدید بین چین و آمریکا بر سر فناوری‌های نوظهور، به ویژه هوش مصنوعی (AI) و شبکه‌های نسل پنجم (5جی)، به یک موضوع مهم ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. این رقابت نه تنها بر اقتصاد جهانی، بلکه بر امنیت ملی و تعاملات بین‌المللی نیز تأثیرگذار است.
به گزارش خبرآنلاین و براساس اطلاعات مندرج در کتاب «جنگ قابل اجتناب؛ خطرات یک درگیری فاجعه‌بار میان ایالات‌متحده و چین شی جین‌پینگ» ، «واقعیت این است که درجه قابل‌توجهی از جداسازی فناوری بین ایالات‌متحده و چین در حال انجام است. البته، درواقعیت، این جدا سازی نزدیک به دو دهه پیش آغاز شد، زمانی که چین از حق حاکمیت خود بر اینترنت برای محدود کردن جریان آزاد اطلاعات برای شهروندانش استفاده کرد. ممکن است این اتفاق به دلیل نگرانی‌های امنیت ملی ایالات‌متحده و متحدانش در مورد فناوری 5جی رخ دهد.»
منظور از جداسازی فناوری چیست؟
“جداسازی فناوری” که این روزها در کنار عبارت دیگرِ «جداسازی اقتصادی» در توصیف مناسبات پرتنش آمریکا و چین زیاد مورد استفاده قرار می گیرد به معنای ایجاد یک شکاف عمیق و فزاینده بین دو اکوسیستم فناوری در چین و آمریکا است. این جداسازی به دلایل مختلفی از جمله رقابت استراتژیک، نگرانی‌های امنیتی و جنگ تجاری میان این دو کشور رخ می‌دهد.
به عبارت ساده‌تر، این عبارت به این معنی است که:
دو قطبی شدن فناوری: فناوری‌های کلیدی مانند هوش مصنوعی و 5جی در حال تبدیل شدن به ابزارهای رقابت راهبردی بین دو کشور هستند و هر کدام تلاش می‌کنند تا در این حوزه‌ها به خودکفایی برسند.
محدودیت‌های تجاری: اعمال محدودیت‌های تجاری و تحریم‌ها باعث شده است که تبادل فناوری بین دو کشور کاهش یابد و هر کدام به سمت توسعه فناوری‌های بومی خود سوق پیدا کنند.
ایجاد استانداردهای متفاوت: چین و آمریکا در حال توسعه استانداردهای متفاوت برای فناوری‌های کلیدی هستند که این امر می‌تواند منجر به ایجاد دو اکوسیستم فناوری مجزا شود.
جداسازی فناوری میان آمریکا و چین می تواند موجب کاهش همکاری های دو کشور، افزایش هزینه ها و خطرات امنیتی نه فقط برای دو کشور یاد شده بلکه برای امنیت سایبری جهانی شود.
دلایل جداسازی فناوری
رقابت استراتژیک: هر دو کشور به دنبال کسب برتری در فناوری‌های کلیدی هستند تا بتوانند موقعیت خود را در نظام جهانی تقویت کنند.
مسائل امنیتی: نگرانی‌ها در مورد امنیت ملی، به ویژه در حوزه هوش مصنوعی، باعث شده است که هر دو کشور تلاش کنند تا از وابستگی به فناوری‌های خارجی کاهش دهند.
جنگ تجاری: جنگ تجاری بین چین و آمریکا، به تشدید تنش‌ها و ایجاد موانع تجاری در حوزه فناوری کمک کرده است.
اختلافات ایدئولوژیک: اختلافات ایدئولوژیک بین دو نظام سیاسی، بر همکاری‌های فناوری تأثیر گذاشته است.